سخت‌ ترین و فنی‌ ترین قله‌های ایران

ایران کشوری است پر از جاذبه‌های گردشگری! حتماً این جمله را بارها و بارها شنیده‌اید. بعد از شنیدن این جمله ممکن است بلافاصله توجه شما به جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی ایران جلب شود، اما آیا می‌دانید هر سال چندین کوهنورد خارجی برای فتح قله‌های ایران به اینجا سفر می‌کنند؟! کشور عزیزمان؛ ایران، سرزمین پهناوری است که از شمال تا جنوبش مملو از کوهستان‌هایی با شکل و شمایل متفاوت است. قله‌هایی فنی‌ و حرفه‌ای که در ارتفاعات مختلف در دل کوهستان‌های ایران جا خشک کرده‌اند. در این بلاگ قصد داریم به صورت لیست چندتا از سخت‌ترین قله‌های ایران را برای کوهنوردان و صخره‌نوردهایی که به دنبال چالش بیشتر و کسب تجربه‌های هیجان انگیزتری هستند، معرفی کنیم تا لذت صعود به قلل فنی و حرفه‌ای را بچشند.

قله دماوند

هرگاه صحبت از کوه و قله‌های ایران می‌شود، نام دماوند اولین اسمی است که در ذهن هر فرد نقش می‌بندد. قله دماوند با ارتفاع 5610 متر، بلندترین قله‌ ایران به حساب می‌آید. هر کوهنوردی که قصد صعود به این قله سرفراز را دارد، قبل از هر چیزی باید مطمئن شود که در ارتفاع بالا دچار ضعف، کمبود اکسیژن، حالت تهوع و سردرد نمی‌شوید. ارتفاع‌زدگی را جدی بگیرید، در صورت بروز این عوارض نه تنها از صعود باز می‌مانید، بلکه بقیه‌ی اعضای گروه را درگیر وضعیت جسمی خود می‌کنید. بنابراین اگر برای اولین بار قصد پیمایش دارید، حتماً قبلش چند قله‌ی مرتفع دیگر را امتحان کرده باشید. قله دماوند از لحاظ فنی بودن خیلی دشوار نیست، تمام سختی این قله به دلیل ارتفاع بالا و عدم اکسیژن شکل می‌گیرد.

قله علم کوه

دومین قله‌ی مرتفع ایران علم کوه است که با ارتفاع 4850 متر، در استان مازندران واقع شده است. علم کوه از آن دسته قله‌هایی است که صعودش بدون ریسک و خطر نخواهد بود، زیرا از لحاظ فنی، علم کوه فنی‌ترین قله‌ی ایران به حساب می‌آید. همانطور که واضح است برای فتح قله‌های فنی به طور حتم باید مهارت سنگنوردی و صخره‌نوردی را داشته باشید تا بتوانید پا به مسیر پیمایش و صعود بگذارید.

خیلی از کوهنوردان معتقدند قله‌ علم کوه برای ایران مانند قله‌ی کی2 برای جهان است! بنابراین با ساده انگاری خودتان را اسیر کوهستان نکنید! در سال‌های زیادی شاهد از دست دادن کوهنوردان در این قله بودیم. بدون آگاهی کامل عزم صعود را جزم نکنید تا قربانی صخره‌های خشن علم کوه نشوید. منظور از آگاهی تنها به همراه داشتن تجهیزات مناسب یا بلد بودن نقشه راه نیست؛ شاید فاکتوری که گاهی اوقات پشت گوش می‌اندازید، اصلی‌ترین باشد. فاکتور چک کردن آب‌وهوای منطقه در روزهای صعود بسیار حائز اهمیت است. در سال‌های قبل شاهد از دست دادن کوهنوردان حرفه‌ای در این منطقه بوده‌ایم. کسانی که بارها تجربه‌ی صعود داشتند و در زمستان دچار یخ‌زدگی شدند و پیکر بی جان آن‌ها توسط نیروهای امدادی هلال احمر به پایین آورده شد.لطفاً هیچگاه به تجربه‌ی خود، مغرور نشوید و همیشه تمام جوانب را در نظر را بگیرید.

قله کول جنو یا جنون

شرقی‌ترین قله خط الرأس اشترانکوه، قله‌ کول جنون است که به عنوام فنی‌ترین قله‌ی رشته کوه زاگرس شناخته می‌شود. قله کول جنو بسیار بهمن‌خیز است و هربار با فرو ریختن بهمن، صدای هولناک و مهیبی به وجود می‌آید. افراد بومی و محلی در گذشته معتقد بودند صدای جن و روح است؛ به همین دلیل هم نام این قله کول جنو به معنای "خانه جن‌ها" گذاشته شده است. کول جنو قله‌ صخره‌ای است که از جانب شمال غرب به قله شاه تخت و از جانب جنوب شرق مسیر خط الرأس با کاهش تدریجی ارتفاع به جاده شول آباد می‌رسد. البته مسیرهای صعود راحت و غیرفنی نیز دارد. از جمله مسیر شصت خدا که در فصل بهار با حرکت روی برف، مانند خیلی از قله‌های دیگر، در تابستان از روی پاکوب می توان به نزدیکی تیغه قله رسید. از سمت راست تیغه نیز مسیر معمولی می توان پیش گرفت و در مکان پله ای و مناسب  ، سوار بر تیغه شد و به ۱۵۰ متری قله رسید . پس اصطلاح "فنی ترین قله زاگرس” درست به نظر نمی رسد ؛ به نظر می رسد عمده دلیل اینکه اغلب کوهنوردان این تیغه را انتخاب می کنند زیبایی و هیجان انگیز بودن این تیغه است. البته اگر در زمستان قصد صعود داشته باشید، حقیقتا یکی از سخت‌ترین قله‌ها برای فتح محسوب می‌شود.

قله سبلان

بعد از دماوند و علم کوه، نام سبلان به عنوان سومین قله مرتفع ایران، می‌درخشد. البته این قله مانند قله‌ی کول جنو و علم کوه فنی نیست، اما مثل دماوند به دلیل ارتفاع و طولانی بودن مسیر به قدرت جسمی بالایی نیاز دارد. می‌توان گفت صعود به سبلان خیلی دور از دسترس نیست، با تمرین مداوم و بررسی کردن مسیرهای صعود به این قله، می‌توانید با توجه به قدرت و توانایی خودتان و زیر نظر مربیان و کوهنوردان حرفه‌ای، به صعود قله سبلان بپردازید.

قله سهند

عروس قله‌های ایران با ارتفاع 3707 متر در جنوب شهر تبریز، در بین رشته‌ کوه‌های البرز قرار گرفته است. ارتفاع قله سهند نسبت به قلل دیگری که تا الان معرفی کردیم، کمتر است. اما به دلیل قرارگیری سهند در منطقه آذربایجان، دمای قله همیشه تا حد خاصی پایین است و حتی در فصل تابستان نیز برف دارد، بنابراین صعود در زمستان عملاً ریسکی و خطرناک خواهد بود به همین دلیل به عنوان یکی از سخت‌ترین قله‌های ایران در لیست قرار گرفته است. حتماً حواستان باشد برای صعود به این قله، تجهیرات گرمایشی را در اولولیت قرار دهید تا دچار یخ‌زدگی و سوانح بعد از آن نشوید.

رشته کوه دنا

در بین مردم جا افتاده که دنا قله است اما این اصلاً درست نیست! دنا نام رشته کوهی در زاگرس است. دنا 52 قله‌ی بالای 4000 متر دارد! که بلندترین آن قله قاش مستان با ارتفاع 4459 می‌باشد. پس از این به بعد حواستان باشد دنا نام یک قله نیست بلکه اسم رشته کوهیست که با چین خوردگی‌هایش در زاگرس نشسته است. از قله‌های معروف رشته کوه دنا می‌توانیم به برج آسمانی، مورگل، قزل قلعه، کل بلبل، حوض دال مرکزی، پن رو، قاش و ... اشاره کنیم؛ به همین دلیل است که دنا یکی از مناطق حفاظت شده در کشور محسوب می‌شود.

قله سنبران

اشترانکوه از دیگر کوه‌های مرتفع ایران است که طول آن به 50 کیلومتر می‌رسد. این رشته کوه فاصله بسیار نزدیکی با شهرستان ازنا در استان لرستان دارد. بلندترین قله‌ رشته کوه اشترانکوه، قله سنبران با ارتفاع 4150 متر است. از لحاظ سختی با صخره‌نوردی مواجه نخواهید شد، اما قسمتی از قله سنبران شیب بسیار تندی دارد که به گرده ماهی معروف است. داشتن عضلات قوی از اصلی‌ترین نیازهای صعود به قله سنبران است؛ در غیر اینصورت قادر به پیمایش مسیرهای طولانی و پرشیب قله سنبران نخواهید بود.

کوه‌های فنی یا کوه‌های مرتفع؟

اگر بخواهیم مرتفع‌ترین کوه‌های ایران را نام ببریم، نیازمند به لیست و توضیحات مفصل دیگری داریم که در اینجا گنجایش ندارد و اصلاً قصد ما معرفی ارتفاع کوه‌ها نیست! در این بلاگ تلاش شد تا فنی‌ترین کوه‌های ایران مورد بررسی قرار گیرد؛ البته هر کوهی با توجه به موقعیت جغرافیایی و نوع تیغه و پرتگاه‌ها، سختی‌های خاص خودش را دارد و هیچ صعودی را بدون تجربه و راهنما پیشنهاد نمی‌کنیم.

اگر قصد صعود به کوه‌های بالای 4000 متر را دارید، برای اولین بار حتماً در فصل تابستان و در گروه‌های مطمئن پیمایش را شروع کنید تا اول قدرت بدنی و ذهنی خودتان را تست کنید و در عین حال با سختی‌های مسیر آشنا شوید. همیشه یادتان باشد صعود تابستانی با صعودهای زمستانی اصلاً قابل قیاس نیست! سختی‌های مسیر در برف و کولاک مسئله‌ی مهمی است که خیلی از اوقات نادیده انگاشته می‌شود. هر سال شاهد صعود صدها کوهنورد به قله‌ دماوند و علم کوه هستیم؛ اما در زمستان متأسفانه با خبر تأسف برانگیز حوادث صعود در همین دو قله، روبه‌رو می‌شویم.

پیشنهاد سیاه کمان برای صعود به سخت‌ترین قله‌ها

بیش از هرچیزی انتخاب و خرید تجهیزات کوهنوردی مناسب، در اولویت است. صعود به هر قله‌ای، نیازمند آمادگی جسمی کافی است، سعی کنید شب قبل از صعود به موقع بخوابید. در بین مسیر و در زمان پیمایش حتماً از مغزها و میوه‌های خشک مغذی استفاده کنید تا انرژی بدنتان حفظ شود. یادتان باشد خستگی در کوه اجتناب ناپذیر است؛ اما می‌توان با رعایت کردن اصول درست کوهنوردی و تغذیه‌ی مناسب آن را به تناسب قابل قبولی رساند. یکی از کارهایی که می‌تواند به کاهش خستگی شما در برنامه‌های کوهنوردی کمک کند، کمپ کردن در نزدیکی قله است؛ یعنی صعود را در یک روز و به صورت فشرده انجام ندهید. اکثر مسیر را در روز اول طی کنید و در فاصله‌ی نزدیک به قله چادر بزنید. صبح زود در روز بعدی پیمایش را از سر بگیرید و فرود را نیز به طور کامل در روز دوم انجام دهید. البته این فقط یک پیشنهاد کلی است، بهتر است با توجه به میزان سختی و مرتفع بودن قله، بعد از مشورت با افراد با تجربه و برنامه ریزی کوهنوردی تصمیم نهایی را بگیرید.

نکته‌ی حائز اهمیت دیگری که بهتر است در زمام صعود رعایت کنید، اطلاع دادن به هیئت کوهنوردی است تا در زمان بروز حوادث، آن‌ها از موقعیت شما خبر داشته باشند و اقدامات لازم نجات را انجام دهند.

در نهایت، اگر تجربه صعود را داشته باشید، قله‌های نام برده شده، برای شما پر چالش‌تر و هیجان‌انگیزتر خواهد بود، با تجهیزات کافی و لازم لازم راهی مسیرهای سخت شوید تا صعود موفقیت‌آمیز و لذت بخشی را تجربه کنید.