میدانید که کشور ایران پر از جاذبههای طبیعی و شگفتانگیز است و در این بین شمال ایران با وجود جنگلهای سبز، کوههای سربلند و دریای زیبایی که دارد؛ محبوبترین مقصد برای هم میهنانمان ماست. مرداب جادویی هسل نیز در شمال ایران، استان مازندران قرار دارد. در واقع مرداب هسل مانند یک گنج شگفتانگیز در شهر چالوس است که با جذابیتی که دارد، افراد زیادی را به سمت خود میکشد.
اگر یادتان باشد در بلاگ جاهای دیدنی ایران در پاییز قبلاً گذری بر معرفی مرداب هسل داشتیم. مرداب جادویی هسل شبیه به یک بوم نقاشی است که خالق آن در هر قسمت رنگی زیبا پاشیده است. علاوه بر این، طبیعت اطراف مرداب هسل در هر فصل متفاوت است، رنگ روی آب نیز هر بار رنگی جدید به خود میگیرد. فکر میکنید میتوانید دیدن همچین قاب زیبایی را از دست دهید؟
پس اگر همیشه به شهر چالوس سفر میکردید؛ اما فقط از زیباییهای دریا و جاده پر پیچ و خم آن لذت میبردید؛ وقت آن رسیده شما را به دل جنگلهای بکر آن ببریم تا جذابیت متفاوتی را مشاهده کنید.
چرا این آبگیر، مرداب جادویی هسل نامگذاری شد؟
این آبگیر را با نامهای کنیچال، کنوچال، مهازچال، گنوچال یا همان تالاب مشعل میشناسند؛ اما بیشتر به نام مرداب هسل معروف است. هَسَل در گویشهای محلی مازندرانی یا طبری کلارستاقی به معنای آبگیر فصلی میباشد. برخی از بومیهای این منطقه مرداب هسل را به دلیل تشبیهی که به نورانی بودن آن میکنند، تالاب مشعل یا مشل نامگذاری کردند.
در مرداب هسل حس میکنید زمان از حرکت بازایستاده است! آرامش و سکوت این مکان به طرز عجیبی شما را محو خود میکند. در واقع روی تالاب مشعل هیچ موج و حرکتی ندارد؛ اما نکته جادویی آن جلبکهایی هستند که نیم سانتیمتر روی آب را پوشاندهاند. این جلبکها تحت تأثیر عوامل مختلفی مثل نور یا سرما تغییر رنگ میدهند و با تغییر شرایط به رنگهای سبز، نارنچی یا قرمز در میآیند.
مثلاً قسمتهایی که زیر سایه درختان قرار گرفتند، به رنگ سبز دیده میشوند و هرچه به مرکز تالاب نزدیکتر شوید، رنگ آن به نارنجی نزدیکتر میشود. خصوصاً زیر نور آفتاب که میتوانید آنها را به رنگ سرخ روشن ببینید. دلیل تغییر رنگ تالاب، برگهای سرخس آبی به نام آزولا میباشد که روی مرداب جادویی هسل میریزند. در ادامه این نکته اعجابانگیز را بیشتر برایتان شرح میدهیم.
جالب است بدانید آب مرداب هسل از کف آن میجوشد و هیج رود یا جویباری دلیل تشکیل این تالاب نبوده است. در واقع در زیر درخت کهنسالی که پایین مرداب هسل قرار دارد، چشمهای میجوشد و دلیل تشکیل این تالاب گشته است. در اواخر فصل پاییز، مرداب جادویی هسل پرآب ترین وضیت سال را دارد، زیرا بارانهای موسمی شروع به باریدن میکنند و تا اواسط بهار این تالاب را پر آب میکنند اما در مواقع دیگری از سال ممکن است آب آن تا نزدیکی کف فروکش کند.
به طور کلی در گذشته مساحت این آبگیر در حدود 4 هزار متر مربع محاسبه میشد اما متأسفانه با گذشت سالیان متوالی و کاهش بارندگی و آسیبهای انسانی که به مرداب هسل وارد شده، این آبگیر بخشی از وسعت خود را از دست داده است.
با وجود این ویژگیها، پوشش درختان انبوه و کهنسال اطراف مرداب هسل زیبایی دو چندانی به آن بخشیده است. در نهایت به دلیل تجمع تمام این خصوصیات شگفت انگیز است که این تالاب را مرداب جادویی هسل نامگذاری کردند.
مرداب هسل کجاست؟
مرداب جادویی هسل در ارتفاع 250 متری از سطح دریا و با فاصله 10 کیلومتری شهرستان چالوس و 15 کیلومتری مرزنآباد قرار گرفته است. بسیاری از هم وطنان نام جاده چالوس را که میشنوند، یک جاده پیچ در پیج با طبیعت زیبا را به یاد میآورند، اما توصیه میکنیم این جاده را ادامه دهید تا در نزدیکی روستای سینوا چالوس یا از طرف دیگر در ۱۰ کیلومتری جنوب غربی چالوس و حوالی مرزن آباد به روستای طلاجو (تلاجو) برسید. این روستاها نزدیکترین مکانهای اقامتی به مرداب هسل هستند.
میخواهیم به زبان ساده به شما بگوییم که چگونه به این مرداب زیبا برسیم. باید ابتدا وارد جاده قدیم چالوس به تهران شوید. سپس مسیر را ادامه بدهید تا به رستورانها و کافههای کنار جاده برسید. اگر نیاز به یک نشانی دارید، پیشنهاد میکنیم پلیس راه را راهنمای راهتان قرار دهید، زیرا بعد از آن تابلوی جاده جنگل سینوا را میبینید. جنگل سینوا را با نامهای مشل موزی یا فین و محمدآباد نیز میشناسند. از این جاده جنگلی میتوانید به مرداب هسل برسید.
در این مسیر یک پل روی رودخانه را رد میکنید و در حدود 300 متر جلوتر به یک دوراهی میرسید. باید مسیر سمت راست را در پیش بگیرید تا به منطقهای به نام بانی برسید. خودروی خود را در آن منطقه پارک کنید. تا مسیر پیاده روی شما از آن نقطه آغاز شود. مسیر مرداب زیبای هسل پاکوب شده و مشخص است؛ پس احتمال گم شدن شما را به طرز چشمگیری کاهش میدهد؛ اما برای اطمینان بیشتر از یک برنامه مسیریاب استفاده کنید. بسته به سرعت قدمهایتان، در نیم تا یک ساعت آینده، مرداب هسل پیش روی چشمانتان است.
همانطور که گفتیم این مرداب در جنگل سرسبزی به نام مشل موزی قرار گرفته که به تنهایی جذابیت فراوانی برای بازدیدکنندگان دارد. فرقی نمیکند این جنگل را چه مینامند؛ فین و محمدآباد یا سینوا، در هر صورت درختان بلند و دیدنی راش، آلو، خرمالو، سیاه موزّی، کُرزِل (ممرز)، انجیلی، چِر، مَلِج، بلوط و بوتههایی چون کُنِس و آلوچه دل بسیاری از بازدیدکنندگان را میبرد.
اگر خوش شانس باشید ممکن است در این بین حیواناتی همچون آهو، سنجاب یا حتی جوجهتیغی را نیز مشاهده کنید. البته از حق نگذریم که سمفونی صدای جیرجیرک و قورباغهها نیز این جذابیت را کامل میکند.
از تمام اینها که بگذرید، به الماس قرمز رنگ وسط جنگل میرسید. بسیاری از افراد که برای اولین بار مرداب هسل را دیدند آن را به دشت گل زیبایی تشبیه میکردند که در بین این جنگل سرسبز خودنمایی میکرد. مرداب جادویی هسل که در فصل بهار و تابستان سبز رنگ است و با محیط هارمونی جالبی دارد، در پاییز قرمز و نارنجی و در زمستان گاهی صورتی دیده میشود و در واقع در هر دیدار شما را متعجب خواهد کرد. در ادامه جزئیات بیشتری از این تغییر رنگ در اختیارتان قرار میدهیم.
بهترین وقت برای سفر به مرداب هسل چه زمانی است؟
اولین سوالی که هر فرد بعد از شناخت مرداب جادویی هسل میپرسد آن است که کی به دیدن این همه زیبایی برویم؟ باید بگوییم در هر فصلی که قصد دیدن این تالاب را داشته باشید، این مکان شما را شگفتزده خواهد کرد.
برخی از افراد ترجیح میدهند در بهار به دیدن مرداب جادویی هسل بروند که درختان جوانههای جدیدی دارند و شکوفههای جدیدی بر روی درختان در اطراف تالاب دیده میشود. در تابستان نیز ترکیب جلبکهای سرسبز مرداب در کنار سرسبزی بیکران محیط هارمونی دلچسبی به وجود میآورد و باعث میشود گرما و شرجی بودن هوا را از یاد ببرید. البته فراموش نکنید که در تابستان، مرداب هسل آب کمتری دارد پس با وسعت کمتری پیش رویتان دیده میشود.
اما برای عاشقان پاییز شاید مرداب هسل تجربه شگفتآوری باشد. جلبکهای این تالاب در فصل پاییز رنگی نارنجی به خود میگیرد و کم کم به قرمز روشن نزدیک میشود و زمستان نیز گرمای رنگ صورتی و نارنجی جلبکها سردی روزهایتان را میشورد و میبرد. پس در هر فصلی از سال که باشیم، مرداب هسل میتواند یک انتخاب خوب برای یک آخر هفته دلچسب در طبیعت باشد.
نکات طلایی که قبل از رفتن به مرداب هسل باید بدانیم:
مرداب جادویی هسل از گذشته تا کنون تغییرات زیادی در اکو سیستم خود داشته که به دلیل دخالت انسان در نظم طبیعت صورت گرفته است. برای مثال در سالهای نه چندان دور مرداب هسل میزبان حیواناتی چون لاکپشت، وزغ و زالوها بوده اما امروزه با حضور گسترده انسانها و جاده سازی در نزدیکی آبگیر، تعداد آنها به شدت کاهش پیدا کرده است. حتی بعضی از بازدیدکنندگان ماهیهای قرمز خود را درون این تالاب انداختهاند که تأثیر مخربی بر شرایط محیطی و جانوری مرداب هسل گذاشته است. پس برای حفظ مرداب جادویی هسل برای آیندگان نیاز دارین نکاتی را که در این خصوص رعایت کنیم:
مسیر رسیدن به مرداب جادویی هسل یک راه پاکوب و مشخص است اما پیشنهاد میکنیم برای جلوگیری از هرگونه خطر گم شدن از یک فرد محلی آدرس بپرسید یا از اپلیکیشن های مسیر یاب کمک بگیرید. میدانید که سیاهکمان بهترین اپلیکیشن های مسیر یابی را در بلاگ به شما معرفی کرده پس مطالعه آن را پشت گوش نیاندازید. اگر این روش ها برایتان دشوار است بهتر این از یک تور حرفه ای یا لیدر محلی برای رفتن به این سفر کمک بگیرید.
شنا در این منطقه به دلیل وجود جانداران آبزی و نبود غریق نجات میتواند بسیار خطرناک باشد پس برای شنا کردن حسابی روی این تالاب باز نکنید. عمیق ترین قسمت این آبگیر میتواند در حدود 15 متر عمق داشته باشد پس لطفاً آن را دست کم نگیرید.
میدانید که برای هر سفری نیاز به برنامهریزی دارد. قبلا اشاره کردیم که چک کردن آب و هوا قبل از هر سفری ضروری است پس حتماً قبل از سفر به مرداب هسل شرایط جوی منطقه را بررسی کنید و از میزان بارندگی در آن ناحیه مطلع شوید.
اگر در نزدیکی مرداب هسل اکمپ زدید باید توجه داشته باشید که این آبگیر محلی برای آشامیدن آب حیواناتی چون پلنگ و یوزپلنگ است. پس باید مراقب باشید در روند زندگی حیوانات وحشی اختلالی ایجاد نکنید.
در آخر بهتر است لوازم سفر یک روزه را به همراه خود ببرید. یادتان نرود که شما به نیم تا یک ساعت پیاده روی برای رسیدن به مرداب جادویی هسل نیاز دارید؛ پس حضور یک کفش کوهنوردی مناسب در کنار کولهپشتی میتواند بسیار تأثیرگذار باشد. پیشنهاد میکنیم دوربین عکاسی را نیز از یاد نبرید چون قابهای زیبایی از طبیعت پیش روی شماست!
اگر مایلید یک طبیعت بکر و متفاوت را ببینید؛ مرداب جادویی هسل یک انتخاب متفاوت و زیباست. کافی است ببینید چه رنگی را دوست دارید تا تصمیم بگیرید در چه فصلی به این تالاب شگفتانگیز سفر کنید. مرداب هسل هارمونی رنگهای متفاوت در آفرینش پروردگار است که به شما اجازه میدهد جلوه دیگری از زیباییهای طبیعت را ببینید.
پس اگر در سفر بعدی به شمال کشور راهی جاده چالوس شدید؛ آن مسیر را تا این جواهر درخشان در جنگل سینوا ادامه دهید. شما فکر میکنید مرداب هسل در چه زمانی از سال زیبایی بیشتری دارد؟
مرداب هسل که با عنوان تالاب کنیچال نیز شناخته میشود یکی از جاذبههای طبیعی و بسیار دیدنی چالوس در استان مازندران است. سطح این مرداب به قطر نیم سانتی متر با جلبک پوشیده شده است و در فصلهای مختلف سال به رنگهای سبز، صورتی و قرمز میباشد، جالب است بدانید دلیل رنگی شدن جلبکها، تابش آفتاب است.
این جلبکها در قسمتهایی که زیر سایه درختان قرار دارند به رنگ سبز دیده میشوند و هرچه به کانون مرداب نزدیک تر میشوند نارنجی و در نهایت در برابر نور خوشید به رنگ سرخ روشن در آمده و دیده میگردند.
هسل به مازندرانی به معنی آبگیر یا آبند است و نام مرداب نیز از همین نشات میگیرید، در حقیقت آب مرداب از طریق چشمههای خود مرداب و باران های فصلی تامین میگردد ، عمق مرداب تا ۱۵ متر هم میرسد که در بازدید باید مراقب بود و از آنجایی که امکاناتی وجود ندارد احتیاط بیشتر شرط عقل است و تحت هیچ شرایطی در این آب، شنا نکنید.
مرداب هسل یکی از بهترین مکانهای دیدنی چالوس استان مازندران است. مرداب هسلچالوس در جنوب دو روستای طلاجو و سینوا در ۱۰ کیلومتری جنوب غربی شهر چالوس، ۱۵ کیلومتری شمال غربی شهر مرزن آباد و در دل جنگل زیبای مشل موزی قرار دارد. جنگل مشل موزی به نام های مشعل، فین یا محمد آباد نیز معروف است.
مرداب هسل در زمان گذشته زیستگاه جانوران و حیوانات زیادی بوده ولی الان با تغییراتی که در اکوسیستم مرداب به وجود آمده، گونه های جانوری بسیاری دیگر دیده نمیشوند یا کمتر وجود دارند. البته این اتفاق با رسیدن گردشگران به آنجا و احداث جاده در دل جنگل ارتباط کمی ندارد. لاکپشت، وزغ و زالوها از جمله جاندارانی هستند که در هسل زندگی میکنند. هسل در گذشته آبشخور حیوانات وحشی مانند یوزپلنگ و پلنگ نیز بوده است.
پیک نیکر کردن در اطراف مرداب هسل یکی دیگر از تفریحاتی است که میتواند اوقات بسیاری را برای شما خلق کند. کمپ کردن در کنار این مرداب زیبا و در خیل انبوه درختان سربهفلک کشیده، یکی از بهترین تجربههای شما را شکل میدهد.
بهترین فصل سفر به مرداب هسل بستگی به این دارد که شما چه رنگهایی رو بیشتر دوست دارید. علاوه بر این هم باید نگاهی به آب و هوای مرداب هسل داشته باشید. بسیاری بهار را بهترین زمان بازدید از این مرداب میدانند و برخی دیگر پاییز را انتخاب میکنند.
اما باید بدانید آب و هوای مازندران، معمولا معتدل است و زمستانهای طاقت فرسا ندارد. به همین دلیل در هر فصلی که به شمال سفر کردید، میتوانید بازدید از هسل را در برنامهی گردشی خود قرار دهید.
اما باید همیشه مجهز باشید تا خطرات احتمالی را به کمترین حد برسانید. داشتن پوشاک گرم و ضدآب به همراه کفش پیادهروی ضدآب و مقاوم، از اصلیترین چیزهایی است که باید داشته باشید.
توصیه میکنیم در فصل زمستان به گردش یک روزه هسل قناعت کنید و کمپ نزنید. هوا در شب بسیار سردتر از دمای روز است. به علاوه اینکه بارشهای شمال میتوانند در عرض چند ساعت منجر به سیل شوند. پس بهتر است اینکار را نکنید.
علم کوه، فنی ترین قله ایران علم کوه قلهای در منطقه تخت سلیمان است که…
Denounce with righteous indignation and dislike men who are beguiled
and demoralized by the charms pleasure moment so blinded desire that
they cannot foresee the pain and trouble.