8:00 صبح - 8:00 شب
شنبه تا پنجشنبه
هواشناسی کوهستان؛ مهارتی برای کوهنوردی ایمن
هواشناسی کوهستان و کوهنوردی پیوند عمیقی باهم دارند، زیرا تغییرات شرایط جوی تاثیر شگرفی در میزان کیفیت، امنیت و اجرای برنامه کوهنوردی خواهد داشت. به همین منظور یادگیری تشخیص نسبی هوا بر اساس شکل و ارتفاع ابرها، می‌تواند تاثیر شگرفی در حفظ جان افراد در هنگام کوهنوردی باشد.
البته لازم به ذکر است که اپ‌های هواشناسی مرتبط با کوهنوردی زیادی وجود دارد که در گوشی‌های هوشمند امروزی نصب می‌شموند و بنا به کارکرد آنها به صورت آنلاین و آفلاین، قابلیت دسترسی دارند. اما اگر به هر دلیلی گوشی از دسترس خارج شد، باطری آن از بین رفت و… شما باید توانایی تشخیص هوای کوتاه مدت را داشته باشید تا بتوانید بیشترین مراقبت را انجام دهید.
مهم‌ترین اصول هواشناسی کوهستان چیست؟
اصول اولیه هواشناسی کوهستان به شما کمک می‌کند تا با اطمینان خاطر بیشتر و آمادگی لازم به کوهنوردی بروید. در ادامه برخی از این نکات را با هم بررسی می‌کنیم:
اصل اول هواشناسی کوهستان؛ توجه کردن به اخطار هواشناسی
قبل از هرچیزی پیش بینی آب و هوا در روزهایی که قصد پیمایش دارید را چک کنید، اگر هواشناسی هشداری درباره خراب شدن شرایط جوی داده است، حتما آن را جدی بگیرید و اجرای برنامه را به تعویق بی‌اندازید. کوچک‌ترین باد در ارتفاعات بالا می‌تواند منجر به وجود آمدن طوفان گردد. یادتان باشد هشدارها برای جدی گرفتن صادر می‌شوند، پس ساده از آنها نگذرید.
برنامه ریزی کوهنوردی
برای اینکه بتوانید امنیت بیشتری کسب کنید، از برنامه ریزی کوهنوردی غافل نشوید. برنامه ریزی شامل؛ زمان صعود، فرود و استراحت، مسیریابی، مشخص کردن نقاط پشتیبانی و امنیتی خواهد بود.
همراه داشتن تجهیزات برف و لغزش
اگر در هوای برفی قصد پیمایش دارید، حتما باتوم، هدلایت، کرامپون و وسایل مرتبط دیگر را همراه داشته باشید تا از هرگونه لغزش و خطر برف جلوگیری کنید.
پوشاک مناسب، نکته دیگری در هواشناسی کوهستان
هرجا که صحبت از کوهنوردی است، اهمیت پوشاک مناسب نیز به میان می‌آید. هواشناسی کوهستان را اگر بدانید، تشخیص باد و باران بدهید، اما لباس مناسب آن جو را نداشته باشید، آنوقت فایده‌اش چیست؟!
پیش بینی آب و هوا کوهستان
قبل از اینکه به تشخیص شرایط جوی از روی ظاهر بپردازید، توصیه می‌کنیم از طریق اخبار، سایت‌های مرتبط، اپ هواشناسی کوهنوردی و… پیش بینی آب و هوا را چک کنید تا با آگاهی به کوهنوردی بروید.
تجربه و آموزش درباره هواشناسی کوهستان
امنیت در طبیعت رابطه مستقیمی با تجربه و آموزش هواشناسی کوهنوردی دارد، از همین رو از اهیمت خاصی برخوردار است. پس قبل از طبیعتگردی یا کوهنوردی بهتر است آموزش درست ببینید و کم کم به تجربه‌ی خودتان اضافه کنید.
ظاهر ابرها؛ راهی برای تشخیص هواشناسی کوهنوردی
پیش بینی شرایط هواشناسی با توجه به شکل ظاهری ابرها یکی از راه‌هایی است که می‌توانید در هنگام کوهنوردی به کار ببرید. به همین دلیل در ادامه به زبان ساده شروع به بررسی برخی از ابرهای متداول در کوهستان خواهیم کرد.
ابرهای عدسی شکل Cirrus
این ابرها که بیشتر در ارتفاعات بالا به چشم می‌خورند، به صورت لایه لایه هستند. هر زمان به اینها برخوردید، بدانید رطوبت و باد شدید در کمین است. پس لباس مناسب بادگیر و ضدآب داشته باشید.
ابرهای کومولونیمبوس Cumulonimbus
این ابرها که نامشان گویی مستقیم از دنیای هری پاتر و هاگوارتز آماده است، معمولا به نام ابرهای رعد و برقی نیز شناخته می‌شوند. از لحاظ ظاهری شبیه به پنبه هستند با تراکم زیاد که بارش از آنها معمولا به صورت رگبار است.
ابرهای ترکیبی Stratocumulus
این ابرها معمولا از بارش پراکنده خبر می‌دهند و نشان دهنده باران‌های شدید نیستند. شکل ظاهری آنها لایه‌ای با الگوهای مختلف است.
ابرهای قطره‌ای Stratus
ظاهر آنها به صورت لایه‌های ضخیم و پهن است که اگر در پایین دست رویت شوند، حکایت از باران ملایم دارند، اما خوب است بدانید حضور طولانی مدت ابرهای قطره‌ای منجر به بارش‌های مداوم و پراکنده می‌شود.
ابرهای توسعه یافته Cumulus
این ابرها که به صورت پف کرده در آسمان دیده می‌شوند در صورت توسعه پیدا کردن به سمت بالا منجر به بارش‌های شدید می‌شوند. اگر شکل ظاهری آنها استوانه‌ای گردد علاوه بر باران شدید، احتمال طوفان نیز وجود دارد.
3 طبقه بندی متفاوت ابرها بر اساس شکل ظاهری آنها
ابرهای گرم: دمای قطرات آبی که تشکیل دهنده این ابرها هستند بالای صفر درجه سانتی گراد است و در مناطق گرمسیری تشکیل می‌شوند.
ابرهای یخی: ذرات تشکیل دهنده این ابرها ذرات یخ می‌باشد که حتی ممکن است در برخی از مواقع تعداد کمی از قطرات آب تشکیل شده از دمای فوق سرد باشد.
ابرهای مخلوط: این ابرها در آب و هوای معتدل کره زمین تشکیل می‌شوند و معمولا در فصل سرد سال شاهد آنها خواهیم بود که ترکیبی از آب و کریستال‌های یخ به طور همزمان هستند.
تاثیر ارتفاع ابرها از سطح زمین بر هواشناسی کوهستان
ابرها به لحلظ ارتفاع به سه دسته متفاوت تقسیم می‌شوند که شامل حد فاصل‌های زیر است:
- ابرهای کم ارتفاع Low clouds : ابرهایی که از سطح زمین 2000 متر ارتفاع دارند.
- ابرهایی با ارتفاع متوسط Middle cloud : در ارتفاع 2000 متر تا 7000 متری از سطح زمین قرار دارند.
- ابرهای مرتفع High cloud : در ارتفاعات 7000 متر تا 13000 متر قابل رویت هستند.
ابرهایی با گسترش عمودی نیز هستند که بیشتر در مناطق گرم و حاره‌ای آنها را مشاهده می‌کنیم و در ارتفاع 13000 متری وجود دارند.
هواشناسی کوهستان بر اساس نام ابرهای آسمان
حالا که اندکی با نام ابرها آشنا شده‌اید، خوب است بدانید اسم آنها بر اساس پیشوند یونانی انتخاب شده است که هر کدام بیان کننده یک ویژگی ابر است.
آلتو: معادل فارسی فراز، پیشوند ابرهای میانی است.
استراتو: به فارسی به معنای پوشش است که برای ابرهای پوششی به عنوان پسوند و پیشوند به کار می‌رود.
کومولو: پسوند و پیشوند ابرهای جوششی است.
نیمبو: پسوند ابرهای باران زا می‌باشد و معادل پارسی آن بارا است.
فراکتو: نام فارسی پاره پاره است که پیشوند ابرهای طبقه پایینی است.
تاثیر ابرهای آسمان بر هواشناسی کوهنوردی
ممکن است با خود بگویید چرا باید نام و ظاهر ابرها و ارتفاعشان از سطح زمین را یاد بگیریم در حالی که تنها اطلاعاتی که از این مقاله می‌خواستیم هواشناسی کوهستان بوده است. جواب در خود سوال نهفته است! برای اینکه بتوانید هواشناسی کوهنوردی را به بهترین شکل و بدون نیاز به اپ‌های هواشناسی انجام دهید، باید از روی ظاهر قضاوت کنید. ظاهر ابرها می‌تواند به شما هشدار یک بارش یا طوفان را بدهد، یا خیالتان را راحت کند که جو نامساعدی در فضا حاکم نخواهد شد.
رعد و برق در هواشناسی کوهستان نشان از چیست؟
وجود یک صاعقه باعث گسترش و در عین حال فشرده شدن هوای اطرافش می‌شود که در نتیجه این فشار با صدای مهیب ترکیده می‌شود که ما به عنوان رعد از آن یاد می‌کنیم. همین امر نیز منجر می‌شود تا طوفان رعد و برق، رعد و برق‌های بیشتری تولید کنند. مانند یک چرخه عمل می‌کند گاهی اوقات. به همین دلیل هیچوقت طوفان‌هایی الکتریکی را به شوخی نگیرید. همیشه اقدامات لازم را در جهت حفظ ایمنی خود انجام دهید.
برای مثال از قرار گرفتن در زیر درختان مرتفع یا تیرهای بلند خودداری کنید. از آب فاصله بگیرید. اجسام رسانا را مستقیم در دست نداشته باشید. سعی کنید نسبت به زمین عایق داشته باشید و… مواردی از این دست.
قانون ساعت 14 و رابطه آن با هواشناسی کوهنوردی
محض اطلاع قانون ساعت 14 یعنی هر گروهی برای برگشت یا رفتن به پناهگاه باید از ساعت دو بعد از ظهر یا همان 14 اقدام کند تا به تاریکی هوا، شرایط نامساعد جوی و… برخورد نکند. وجود همچین قانونی باعث می‌شود تا کوهنوردان تدابیر بیشتر و به موقعی برای حفظ ایمنی در کوهستان انجام دهند.
برای کوهنوردی در هر آب و هوایی آماده هستید؟!
هدف از هواشناسی کوهستان این است که بتوانید در هنگام کوهنوردی در اماده‌ترین حالت ممکن باشید. پس قبل از اینکه نگاهتان به ابرها بیوفتند، احتمالات را از طریق پیش بینی آب و هوا در اخبار و سایت‌های مرتبط در نظر بگیرید تا تجهیزات مناسب همراه داشته باشید. ابرهای آسمان خبر از وقوع کوتاه مدت دارند و برای اینکه تازه به فکر جمع کردن تجیهزات مورد نیاز باشید اندکی دیر است.
شما باید با دیدن علائم فقط به فکر استفاده از پوشاک و لوازم مورد نیازی باشید که در کوله کوهنوردی همراه خودتان آورده‌اید.
بنظر خودتان چه تجهیزاتی برای کوهپیمایی لازم دارید و از کجا باید آنها را با کیفیت بالا تهیه کنید؟ اگر نیاز به جست و جو، گشتن دارید چه جایی بهتر از «سیاه کمان» که از چک لیست موارد مختلف تا کالاها و بلاگ‌های آموزشی را یکجا در خود جای داده است؟!
در دنیای ما ماجراجویی کنید:
پست های مرتبط
8 اردیبهشت 1403
دوره کارآموزی برف و یخ زیر نظر فدراسیون کوهنوردی
دوره کارآموزی برف و یخ زیر نظر فدراسیون کوهنوردی کارآموزی برف و یخ، یکی از…
2 اردیبهشت 1403
ترکمن صحرا، جلگه‌ای با قدمت بیش از 7000 سال
ترکمن صحرا، جلگه‌ای با قدمت بیش از 7000 سال ترکمن صحرا برخلاف اسمش، اصلاً صحرا…
1 اردیبهشت 1403
دوره آموزشی کوهپیمایی
دوره آموزشی کوهپیمایی دوره آموزشی کوهپیمایی، زیر نظر فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی هر ساله…
27 فروردین 1403
دریاسر تنکابن؛ بهشت اردیبهشت ایران
دریاسر؛ بهشت اردیبهشت ایران دریاسر دشتی است در ارتفاع 2000 متری تنکابن بر فراز کوه‌های…
