
بایدها و نبایدهای کوهنوردی در شب
کوهنوردی در شب، یکی از هیجان انگیزترین و درعین حال خطرناکترین نوع کوهنوردی است. اگر تا حالا فقط در روز کوهپیمایی کردهاید؛ تصور کنید همان فضا، در تاریکی مطلق چه حسی به شما میدهد؟ جایی که از آلودگی نوری محیط شهری خبری نیست، نهایت افق دیدتان شاید تا چندمتر جلوتر باشد و در عین حال بین کوههای سر به فلک کشیده، محبوس شده باشید. با این وصف، گمان میکنیم کوهنوردی در شب، هیجان و ترس را با خود به همراه دارد.
به همین دلیل در تیم محتوای سایت سیاه کمان، تصمیم بر آن شد، تا اطلاعاتی جامع و درخور، در خدمت شما کوهنوردان قرار دهیم تا همیشه آسایش و امنیت، چاشنی برنامههای کوهنوردی شما گردد.
البته قبل از هر چیز نیاز است که تجهیزات لازم برای کوهنوردی در شب را داشته باشید، پس حتماً به فروشگاه سیاه کمان سر بزنید و لوازم مورد نیاز خود ازهدلایت گرفته تا کفش و کوله را خریداری کنید.
دلایل کوهنوردی در شب
کوهنوردان جز آن دسته از ورزشکارانی هستند که انگیزه خود را از طبیعت میگیرند. وقتی در شب پیمایش انجام میدهید، به دلیل نبودن آلودگی نوری، ستارهها بیش از هر زمان دیگری در آسمان میدرخشند، هیچ بعید نیست اگر با کمی دقت کهکشان راه شیری را ببینید. در ضمن، چه کسی است که از تماشای مهتاب در دل کوه لذت نبرد؟! پس میتوان گفت زیبایی شب، قطعاً یکی از دلایل اصلی پیمایشهای شبانه محسوب میشود.
اگر از زیبایی گذر کنیم؛ در بعضی از مناطق، عملاً پیمایش در زیر نور آفتاب امکان پذیر نیست. گرمای بیش از اندازه باعث گرمازدگی و بروز آسیبهای دیگری میشود که مانع از صعود میگردند. به همین دلیل یکی از راههای رهایی از گرما، پیمایش در تاریکی و بدون وجود اشعه آفتاب است.
گاهی اوقات ممکن است زمان کافی برای صعود در طی ساعتهای روز را نداشته باشید. به همین دلیل مجبور به پیمایش در شب هستید تا بتوانید صعود موفقیت آمیزی را تجربه کنید. البته بعضی از مکانها به صورتی هستند که باید حتماً در نبود آفتاب، پیمایش شوند؛ والا امکان ریزش آنها وجود دارد. مانند آبشار خومبو که با تابش آفتاب احتمال ریزش آن افزایش مییابد.

ابزارهای لازم برای کوهنوردی شبانه
کوهنوردی در شب مانند کوهنوردیهای روزانه نیازمند تجهیزات است. شاید تنها فرق عمدهی آن نیاز مبرم به همراه داشتن هدلایت یا چراغ پیشانی است. کوهنوردی در تاریکی شب بدون داشتن چراغ پیشانی، ممکن نیست. حتماً از هدلایتی استفاده کنید که قابلیت تنظیم میزان نور را داشته باشد تا بتوانید در شرایط متفاوت بهرهوری لازم را از آن ببرید و میزان باطری که استفاده میکند را مدیریت کنید.
از طرفی داشتن Red Light در چراغ پیشانی در کوهنوردی شبانه، از واجبات محسوب میشود و تاثیر زیادی در علامت دهی دارد. قبل از اینکه پیمایش را شروع کنید؛ حتماً از شارژ و یا باطری داشتن چراغ پیشانی، مطمئن شوید.
سعی کنید برای پیمایشهای شبانه از لباسهای تیره استفاده نکنید. حتی اگر نوار شبرنگ داشته باشد، به مراتب بهتر خواهد بود.
همیشه ذکر کردیم، باز هم به این نکته اشاره میکنیم که هر کوهنوردی با توجه به فصل و زمان پیمایش، مسیرهای متفاوت، نیازمند داشتن تجهیزات خاص خودش است که شما باید آن را تشخیص دهید. اما برای راحتی کار، فایل چک لیست لوازم کوهنوردی را دانلود کنید.

قواعد کوهنوردی در شب
اگر به هر دلیلی، قصد پیمایش در شب را دارید؛ بهتر است بدانید یک سری بایدها و نبایدها است که ملزم به رعایت آنها هستید تا کوهنوردی ایمن و در عین حال موفقیت آمیز داشته باشید.
کوهنوردی در شب به قدر کافی هیجان انگیز است تا نیاز نباشد برای ماجراجویی به یک مسیر جدید روی بیاورید. اولین قدم در هر پیمایشی، چه در شب و چه در روز، حفظ ایمنی است. بنابراین انتخاب مسیری که تا حالا از آن گذر نکردید، اصلاً عاقلانه نیست و میتواند خطرات زیادی داشته باشد.
وقتی مسیر شناخته نشده، میتواند خطرات زیادی داشته باشد، حالا تصور کنید آشنا نبودن با ابزار و تجهیزات چه فاجعهای به وجود میآورد. حتماً قبل از شروع پیمایش، خوب ابزار خود را بررسی و از صحت سلامتی آنها اطمینان حاصل کنید. اگر ابزار جدید تهیه کردهاید؛ حتماً کار با آن را امتحان کنید.

کوله بار همیشه باید سبک باشد، اما دلیل نمیشود از برداشتن وسایل ضروری خودداری کنید. بهتر است اول آب آشامیدنی مورد نیاز را بردارید. فکر نکنید چون شب است و افتاب نیست، آب نیازی ندارید. انجام فعالیت به حد کافی از شما آب و انرژی میگیرد.
مواد غذایی و تنقلات مناسب همراهتان باشد تا بتوانید سطح انرژی خودتان را حفظ کنید.
عدم نبود نور آفتاب، باعث سردی هوا، مخصوصاً در ارتفاعات میشود، پس حتماً لباس گرم با خود داشته باشید.
حتماً ترس از تاریکی ندارید که کوهنوردی در شب را انتخاب کردهاید. پس بهتر است برای خودتان پذیرش تاریکی را نهادینه کنید. یعنی بپذیرید نوری نیست و سعی کنید بدون چراغ در زیر نور مهتاب، با اندک روشنایی که وجود دارد محیط اطراف را ببینید. متحیر خواهید شد، چطور بعد از گذشت 30 دقیقه، به تاریکی عادت کردهاید و کاملاً به مسیر مسلط شدهاید.

در شرایط آب و هوایی نامناسب، حتی اگر در روز، کوهنوردی کنید، به مشکلات بزرگی برمیخورید، دیگر وای به حال کوهنوردی در شب! ابری بودن آسمان شب، مانع از رسیدن نور ماه به سطح میشود و تاریکی را بیشتر میکند. به همین دلیل حتی باید حواستان باشد زمانی پیمایشهای شبانه را برنامه ریزی کنید که ماه کامل باشد. وجود نور ماه در شب واقعاً تأثیرگذار است.
همیشه سعی کنید از مسیر اصلی گذر کنید و به فکر میانبر زدن در کوهنوردی شبانه نباشید. اینکار هم به حفظ محیط زیست کمک میکند و هم باعث ایمن ماندن خودتان میشود. حتی در بین بعضی از مسیرهای مشخص، پناهگاههایی هست که میتوانید در آنجا استراحت کنید.
کوهنوردی تنها یا Solo Hiking یکی از شاخههای کوهنوردی است که این روزها طرفداران زیادی دارد. اما برای کوهنوردی در شب، اصلاً پیشنهاد نمیشود. حتی اگر تنها در کوهنوردی هستید و به شب برخوردید، حتماً در جای مناسب کمپ کنید و از ادامه دادن راه، تا روشن شدن هوا بپرهیزید.
قبل از شروع کوهنوردی به تنهایی حتماً بلاگ ” Solo Hiking” سیاه کمان را مطالعه کنید.

بهتر است بدانید، حیات وحش در شب، فعالتر است! پس خیلی مراقب باشید و در مسیر حرکت کنید تا از روبهرو شدن با حیوانات وحشی درامان باشید. اما تصور کنید کسی در شب، بدون اجازه به اتاق شما وارد شود و نور را به صورت شما بتاباند، قطعاً عصبی میشوید. از حیوانات نمیشود انتظار رفتار متفاوتی داشت! بنابراین حواستان باشد که نور چراغ را بیجهت به اطراف نچرخانید و در چشم حیوانات نگیرید.
از ضرورت استفاده از چراغ پیشانی گفتیم، حالا بهتر است نقش فندک یا کبریت را بدانید. شاید این دو، آنقدر کوچک باشند که حتی فکر نکنید تا چه حد لازم هستند. اما با کمک فندک و کبریت میتوانید آتش روشن کنید و در شب از گزند حمله حیوانات و سرما نجات یابید.
حادثه هیچگاه خبر نمیکند. هرچقدر تجربه داشته باشید باز هم ممکن است در دام حادثه و بلا گرفتار شوید. به همین دلیل خیلی مهم است افرادی از برنامه شما اطلاع داشته باشند تا در صورت عدم اطلاع لازم از شما، پیگیریهای لازم را انجام دهند. برای اینکه نیروهای امدادی بهتر بتوانند کار کنند، باید اطلاعات کافی داشته باشند. بنابراین دوست خود را در جریان جزئیات برنامه به طور دقیق قرار دهید.

نشانه گذاری مسیر کوهنوردی در شب
از آنجایی که کوهنوردی در شب با گروه انجام میگیرد و معمولاً صعود به قلههای سخت است. بهتر است برای گم نشدن افراد گروه، نشانه گذاری انجام دهید. این نشانه میتواند چیدن چند سنگ بر روی هم باشد، یا نصب پرچمهای رنگی در جاهای بلند تا در دیدرس همه باشد. توصیه میشود پرچمها شماره گذاری شوند تا از ترتیب اعداد، مسیر درست پیگیری شود.
در زمان نشانه گذاری باید مراقب باشید به محیط اطراف آسیبی نرسد و حتما در مسیر برگشت پرچمها را جمع کنید.
طریقه سرشماری در کوهنوردی شبانه
برای حفظ ایمنی تک تک اعضای گروه، هر 30 دقیقه باید شمارش انجام شود. برای سرشماری نفر اول، به طوری که فقط نفر دوم صدایش را بشنود، اعلام میکند 1، نفر دوم نیز برای اینکه نفر پشتی صدایش را بشنود میگوید 2، و به همین ترتیت نفرات بعدی شمارش را انجام میدهند تا به نفر آخر برسد. نفر آخر هر شمارهای که هست به همراه کلمه تمام میگوید. برای مثال 15 تمام.
حالا باید این شمارش به نفر اول برسد. برای اینکار نفر اخر دست بر روی شانه نفر جلویی میگذارد و میگوید 15، و باز این چرخه ادامه پیدا میکند تا به نفر اول تعداد دقیق گزارش شود.

طریقه سرشماری در کوهنوردی شبانه
برای حفظ ایمنی تک تک اعضای گروه، هر 30 دقیقه باید شمارش انجام شود. برای سرشماری نفر اول، به طوری که فقط نفر دوم صدایش را بشنود، اعلام میکند 1، نفر دوم نیز برای اینکه نفر پشتی صدایش را بشنود میگوید 2، و به همین ترتیت نفرات بعدی شمارش را انجام میدهند تا به نفر آخر برسد. نفر آخر هر شمارهای که هست به همراه کلمه تمام میگوید. برای مثال 15 تمام.
حالا باید این شمارش به نفر اول برسد. برای اینکار نفر اخر دست بر روی شانه نفر جلویی میگذارد و میگوید 15، و باز این چرخه ادامه پیدا میکند تا به نفر اول تعداد دقیق گزارش شود.
ارتباط نفر اول با آخر، در پیمایش شبانه
خیلی مهم است که نفر اول صف، با نفر آخر ارتباط داشته باشد، به این طریق امنیت بیشتری، برقرار میشود. برای اینکار میتوانید از نشانهها و علامتهای مختلفی استفاده کنید. مثلا بین خودتان قرار بگذارید، یک سوت یعنی همه چیز مرتبط است، دو سوت یعنی سرعت زیاد است و سه سوت پشت سرهم به معنای بروز مشکل است و نیاز به توقف دارد. اینکار را میتوانید با چراغ قوه و نور نیز انجام دهید. یادتان باشد، اینها چیزهایی قرار دادی است که بین اعضای گروه انتخاب میکنید.

تا اینجا به قواعد کوهنوردی شبانه و اصول ایمنی مفصل پرداختیم، اما بهتر است به یک سری نکات نیز اشاره کنیم:
- کوهنوردی در شب نیازمند تجربه است. اگر حتی یکی از اعضای گروه از تجربه و توان کافی برخوردار نباشد، باید از پیمایش صرف نظر کرد.
- همه اعضای گروه باید تجهیزات مناسب داشته باشند. سرپرست باید از سالم بودن تجهیزاتشان مطمئن شود.
- سازماندهی کردن گروه باعث میشود تا نظم بیشتری برقرار باشد. بهتر است هر 4 نفر، یک سرپرست داشته باشند و وظیفه هرکس مشخص باشد.
- فاصله افراد نباید بیشتر از 2 متر شود، حتما حواستان باشد تا اعضا از گروه جدا نشوند. حتما نباید سرپرست باشید تا مراقبت از دیگران را وظیفه خود بدانید. در هر حالی خوب است حواستان به بقیه باشد.
- همه چراغ قوهها را باهم روشن نکنید. یادتان باشد باطری و شارژ آنها محدود است. بنابراین بهتر است به خوبی از منابع محدود خود مراقبت کنید.
- تمام ابزار را در پوشش و کاور مخصوص قرار دهید. مخصوصا آنها که در بیرون کوله متصل هستند. مانند تبر و باتوم و… با اینکار از نفر پشتی محافظت میکنید.
- از کوهنوردی در شکافها، درهها و کنار رودخانه در شب، جداَ بپرهیزید.
- در صورت امکان در یالهای پایینتر پیمایش کنید تا از بادهای شدید در امان بمانید.
- تحت هیچ شرایطی در زمستان دست به پیمایش شبانه نزنید!
سخن آخر درباره کوهنوردی شبانه
کوهنوردی در هر فصل و زمانی، بسیار زیبا و هیجان انگیز است و همراه با خطر! اما بعضی شرایط احتمال خطر کمی بیشتر از مواقع دیگر است. کوهنوردی در شب، جز همان موقعیتهای خطرناک قرار میگیرد. همیشه به خاطر داشته باشید بدون داشتن تجربهی کافی، تجهیزات مناسب نباید به کوهنوردی در شب بپردازید. داشتن گروه با سابقه میتواند امنیت شما را تا حدودی تضمین کند.
خلاصه بایدها و نبایدهای کوهنوردی در شب؛
کوهنوردی در شب، یکی از شاخههای کوهنوردی است که به دلایل مختلفی انجام میشود. مثلا گاهی اوقات شدت گرما مانع از انجام فعالیت روزانه میگردد، به همین دلیل باید شب به کوهپیمایی بپردازید. البته گاهی اوقات تابش آفتاب باعث سست شدن مسیرهای یخی و برفی میشود و امنیت فردی به خطر میافتد، در این مواقع هم مجبور به پیمایش شبانه هستید.
البته جدا از دلایل مهم و کاربردی، زیبایی شب کوهستان گاهی اوقات چنان محسور کننده میشود که میخواهید به هر قیمتی شده، آن را تجربه کنید. ما موافق تجربه کوهنوردی در شب هستیم، اما نه به هر قیمتی! به همین دلیل به نوشتن این بلاگ پرداختیم، تا تجربهی هیجان انگیز و در عین حال ایمنی را از کوهنوردی شبانه به دست آورید.
کوهنوردی ورزشی است که با کوچکترین تغییر در برنامه، نیازمند تجهیزات متفاوتی خواهید بود. طبیعتگردی، هایکینگ، ترکینگ یا کوهنوردی در شب! همه به نوعی پیمایش هستند اما هر کدام تجهیزات خاص خودشان را میطلبند.
برای کوهنوردی در شب، مهمترین وسیله؛ چراغ پیشانی، پوشاک دارای نوار شبرنگ است. در کنار سایر تجهیزات فنی که با توجه به نوع برنامه خود انتخاب کردهاید. یادتان باشد همیشه انتخاب تجهیزات را با معیارهای مختلفی بسنجید تا به بهترین گزینه و کاربردیترین مورد برسید.
ما برای راحت شدن شما، چک لیستی بسیار کامل از وسایل مورد نیاز هر نوع سفر و کوهنوردی تهیه کردیم که در اختیارتان قرار میدهیم.
وقتی تجهیزات خودتان را آماده کردید، قبل از اینکه راهی کوهستان در شب شوید، بهتر است قواعد کلی آن را مرور کنید تا با اطمینان خاطر بیشتری به انجام فعالیت بپردازید:
حرکت خود را از مسیرهای شناخته شده ادامه دهید و فکر میانبر زدن به سرتان نزند! قبل از حرکت، ابزار خودتان را چک کنید تا سالم باشند. وضعیت آب و هوا را بررسی کنید، حواستان حتی به ماه کامل باشد. زیرا نور ماه تاثیر زیادی در روشن شدن فضا دارد. سعی کنید تا حد ممکن از کوهنوردی تنها در شب، خود داری کنید و حداقل به یک نفر برنامه کامل خود را اعلام کنید تا از شما باخبر باشند.
اگر کوهنوردی شبانه شما به قصد صعودهای سنگین است، حتما طریقه سرشماری را با سرپرست گروه چک کنید و آن را بخاطر بسپارید. ممکن است مسیر به گونهای باشد که احتمال گم شدگی بدهید، برای جلوگیری از این اتفاق بد، پرچمهای مشخصی در مسیر بکارید تا دوباره از همان راه برگردید و بتوانید پرچم را جمع کنید. اینکار باعث میشود، بقیه اعضای گروه نیز راه را درست ادامه دهند.
برای افراد کم تجربه توصیه میکنیم هیچگاه در زمستان هوس کوهنوردی شبانه به سرشان نزند. باد و طوفان در ارتفاعات، وقتی با کوهها محاصره شدهاید، با بادهای شهری از زمین تا آسمان فرق دارند!
نکتهی مهم دیگری که همیشه باید در نظر داشته باشید، مدیریت باطری و شارژ تجهیزات روشنایی است. اگر بیهوا و بدون توجه به مدت زمان و شدت نور، اقدام به استفاده نا بجا از چراغ پیشانی و غیره کنید، خیلی زود، منبع روشنایی خودتان را از دست میدهید، در نتیجه در تاریکی مطلق بین کوه گرفتار میشوید. که این موضوع خودش شروع دردسر و خطرات زیادی خواهد بود!
در آخر امیدواریم با رعایت نکات ایمنی، کوهنوردی شبانهی عالی را تجربه کنید. از آنها که خاطرهاش همیشه در ذهنتان نقش ببندد.
ارسال دیدگاه لغو پاسخ
پست های مرتبط
هر آنچه که باید از کوه دنا بدانید! | معرفی 3 قله بلند آن
هر آنچه که باید از کوه دنا بدانید! کوه دنا برخلاف باور عموم یک قله…
هواشناسی کوهستان؛ مهارتی برای کوهنوردی ایمن
هواشناسی کوهستان؛ مهارتی برای کوهنوردی ایمن هواشناسی کوهستان و کوهنوردی پیوند عمیقی باهم دارند، زیرا…
راهنمای صعود به قله کرکس از 4 جبهه متفاوت
راهنمای صعود به قله کرکس قله کرکس یکی از مهمترین رشته کوههای بخش مرکزی است…
علم کوه، فنی ترین قله ایران
علم کوه، فنی ترین قله ایران علم کوه قلهای در منطقه تخت سلیمان است که…